گریه یکی از واکنشهای طبیعی انسان به احساسات مختلفی مانند غم، خشم، شادی و شرم است. در این مقاله به بررسی سه سطح از گریه در روانشناسی پرداخته میشود و همچنین نقش حضور کودکان در مجالس عزاداری امام حسین (ع) و نحوهی تأثیر این مراسم بر رشد و روان کودکان بررسی خواهد شد.
گریه بهعنوان یک واکنش فیزیکی میتواند بهدلیل درد یا نیازهای فیزیولوژیکی مانند گریه نوزاد باشد. تحقیقات نشان میدهد که گریه اثرات مثبتی بر تسکین درد دارد و اشک فوایدی برای بدن دارد.
این سطح از گریه نشاندهنده حالتهای هیجانی و خلقی فرد است. گریه میتواند به کاهش استرس، تخلیه احساسات و افزایش همدلی و اعتماد در میان افراد منجر شود. با این حال، اگر گریه مکرر و غیرقابل کنترل باشد، میتواند نشانه افسردگی و اضطراب باشد.
گریه در حال نیایش و مجالس مذهبی میتواند به احساسات عمیقتری منجر شود. این سطح از گریه در روانشناسی کمتر مورد توجه قرار گرفته، اما در مجالس عزاداری امام حسین (ع) این نوع گریه بسیار مشاهده میشود. گریه در این سطح میتواند منجر به تعالی روح و ایجاد انبساط روانی شود.
در این سنین، کودکان از حواس خود برای شناخت محیط استفاده میکنند. باید دقت کرد که صداهای بلند و رفتارهایی مانند سینهزنی میتوانند ترس یا اضطراب در کودک ایجاد کنند. بنابراین، حضور در مجالس خانگی کوچکتر با فضایی آرام برای این سنین توصیه میشود.
در این مرحله، تقلید و بازیهای نمادین اهمیت زیادی دارند. کودکان از طریق مشاهدهی والدین خود رفتارها را میآموزند. حضور در مجالس روضه میتواند به یادگیری این آداب و مناسک دینی کمک کند. همچنین، فراهم کردن فضایی برای بازی کودکان در کنار مجلس روضه میتواند مؤثر باشد.
این سن بهترین دوره برای آموزش مستقیم است. داستانگویی دربارهی شرایط کربلا و مفاهیمی چون رشادت و فداکاری مناسب است. همچنین، فعالیتهایی مانند نقاشی، کاردستی، یا تئاتر میتواند به درک عمیقتر مفاهیم دینی کمک کند.
در دوران نوجوانی، فرد توانایی درک مفاهیم انتزاعی را به دست میآورد. مجالس عزاداری میتوانند به نوجوانان کمک کنند تا مفاهیمی مانند آزادی، عدالت و ظلمستیزی را درک کنند. ایجاد فرصت برای تعامل با دوستان در این مجالس میتواند به علاقهی بیشتر نوجوانان به این مراسم کمک کند.
گریه در سطوح مختلف، از احساسات فیزیولوژیکی تا نیایش و تعالی روح، دارای تأثیرات مثبت فراوانی است. حضور کودکان در مجالس عزاداری امام حسین (ع) نیز میتواند به آموزش و انتقال مفاهیم دینی و رشد روانی آنها کمک کند، البته با رعایت تناسب سن و توجه به تفاوتهای فردی.
نویسنده: سرکار خانم غفاریان